plusartikels
Kernuitstap
Minister Van der Straeten laat ruimte voor nieuwe kleine kernreactoren
Minister van Energie Tinne Van der Straeten wil kleine modulaire reactoren eventueel toestaan onder strenge voorwaarden. — © AP
Innovatieve kernreactoren, zoals kleine modulaire reactoren, worden onder strenge voorwaarden toegestaan in de plannen van minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen), die in de regering worden besproken. Intussen tikt de klok voor de onderhandelingen met Engie Electrabel.
Er liggen al lang wetsvoorstellen van verschillende meerderheidspartijen en de N-VA in de Kamer om de wet op de kernuitstap te wijzigen, zodat het mogelijk wordt nieuwe kerncentrales te bouwen. Hoe wijd de poort naar nieuwe reactoren wordt opengezet, hangt af van voorstel tot voorstel. Op zijn minst is het de bedoeling om kleine modulaire reactoren (SMR) van een nieuwe generatie, die tegen 2040 klaar zouden kunnen zijn, toe te staan.
Maar de discussie daarover in het parlement wordt keer op keer uitgesteld. Minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) heeft een eigen tekst over een klimaatneutraal energiesysteem, waarin SMR’s een plaats kunnen krijgen. Die tekst wordt nog besproken in de regering, waardoor de meerderheidspartijen de behandeling van de andere wetsvoorstellen telkens weer moeten uitstellen, ditmaal voor een maand. ‘Mijn geduld heeft grenzen’, waarschuwde MR-Kamerlid Marie Christine Marghem dinsdag nog.
De liberalen en CD&V zien ook voor de oudste kernreactoren, Doel 1 en 2 of Tihange 1, nog een toekomst na 2025, wanneer die volgens de huidige wetgeving moeten sluiten. In de plannen van Van der Straeten is daar geen sprake van. Haar wetsontwerp is vooral bedoeld om de weg vrij te maken voor innovatie en investeringen in duurzame energie. Zij wil bijvoorbeeld SMR’s toestaan onder voorwaarden, zoals bijvoorbeeld de garantie dat ze geen hoogradioactief langlevend afval produceren, zoals eerder al in de regering is overeengekomen.
Intussen sleept de discussie over de levensduurverlenging van de jongste reactoren, Doel 4 en Tihange 3, zich naar een eind. Begin dit jaar werd al een kader afgesproken voor die verlenging, maar het belangrijkste – de cijfers die vastleggen hoeveel Engie Electrabel moet betalen voor het nucleaire afval – ontbrak. Een aantal berekeningen ligt nu op de onderhandelingstafel, maar de gesprekken daarover vorderen maar traag. De deadline van midden maart werd niet gehaald. Ook vandaag lijken de standpunten nog te ver uit elkaar te liggen om snel een akkoord te bereiken.
Tijd dringt
Eindeloos lang kunnen de onderhandelingen ook niet aanslepen, aangezien er nieuwe splijtstof voor de reactoren aangekocht moet worden. Ook Engie, een beursgenoteerd bedrijf, heeft er veel bij te verliezen als de onderhandelingen spaak lopen.
De discussie over de elektriciteitsbevoorrading in de winters 2025-’26 en 2026-’27 doorkruist de onderhandelingen. Het Fanc (de nucleaire waakhond) heeft een scenario om de twee kernreactoren in die winters toch te laten draaien, ondanks de nodige moderniseringswerken. Engie Electrabel zou daar positief tegenover staan, maar heeft nog niet formeel ingestemd.
