Burgemeester Berry Link van Veendam wil geen wietfabriek, maar die komt er wel: 'Ondanks de tegenwerking van de heer Link'

Burgemeester Berry link van Veendam.

Burgemeester Berry link van Veendam. Foto: DVHN

De vergunning voor de legale wietfabriek in Wildervank is rond. Ondanks weerstand van burgemeester Berry Link.

CDA’er Link (57) zegt desgevraagd dat hij zich kritisch opstelt omdat hij zich zorgen maakt over het veiligheidsaspect van de door de rijksoverheid goedgekeurde wietproductielocatie. Uit gesprekken die deze krant voerde met betrokkenen blijkt echter dat de burgemeester vanwege morele bezwaren heeft geprobeerd wietteeltbedrijf Q-farms buiten de deur houden.

Link werd in september vorig jaar burgemeester van Veendam. De gemeenteraad had toen al ingestemd met de vestiging van de wietfabriek die meedoet aan het landelijke overheidsexperiment voor legalisatie van teelt en verkoop van softdrugs. ,,Hij is van meet af aan tegen geweest. Hij heeft morele bezwaren en wilde het plan stoppen’’, zegt een ambtenaar die anoniem wil blijven uit angst voor represailles.

 

‘Een grof schandaal’

Raadslid Pe Langen van fractie VUK: ,,Link wilde ten koste van alles de vestiging van de fabriek tegenhouden. Vanwege zijn geloofsovertuiging. Een grof schandaal.’’ Link ontkent de aantijgingen: ,,Faliekante onzin.’’

De houding van Link tegenover het project leidde evenwel tot fricties op het gemeentehuis, vertellen insiders. Verantwoordelijk wethouder Henk Jan Schmaal zegt aanvankelijk: ,,Ik ga daar natuurlijk niks over zeggen.’’ Na enig aandringen merkt hij op: ,,Zijn voorganger heeft hierover besloten. Het zou niet best zijn dat als er een ander poppetje komt, we opnieuw gaan besluiten over zaken. Dit gaat gewoon door.’’

Schmaal zegt dat de omgevingsvergunning voor een bedrijfspand aan de Siriusweg in Wildervank deze week wordt afgegeven. De grond was van de gemeente en is aangekocht door de investeerders.

‘We zijn blij dat de vergunning rond is, ondanks de tegenwerking van de heer Link’

,,De burgemeester heeft de boel getraineerd’’, geeft woordvoerder Claas van Os van Q-farms (de Q staat voor Quality) desgevraagd toe. Hij wil niet ingaan op details omdat het bedrijf van een aantal ondernemers uit Oost-Groningen ‘verder moet met deze gemeente en deze burgemeester’.

 

Q-farms is de handelsnaam van vennootschap Qati, de formele licentiehouder. De eigenaren investeren ruim 30 miljoen euro in de hightech teeltlocatie in Wildervank. ,,We zijn blij dat de vergunning rond is, ondanks de tegenwerking van de heer Link. Ambtenaren van de gemeente hebben zich wel integer en medewerkend opgesteld’’, is het enige dat Van Os kwijt wil.

Het ministerie van Justitie onderwierp de tien uitverkoren initiatiefnemers voor de landelijke proef aan een Bibob toets, een integriteitsonderzoek van alle betrokkenen, inclusief investeerders, om criminele motieven uit te sluiten. De groep uit Oost-Groningen kwam goed door de screening en kreeg vorig jaar groen licht.

‘Nonsens’

Het bedrijf moest vervolgens vier maanden wachten op de ‘goedkeuring’ - een formaliteit - van de burgemeester. Meerdere bronnen zeggen dat minister Dilan Yeşilgöz persoonlijk Link heeft opgedragen zijn handtekening te zetten. Link zelf ziet dat anders. ,,Nonsens’’, zegt hij, ,,het wachten was op de toezegging dat de veiligheid gegarandeerd is.’’

De CDA’er mag ontkennen dat hij morele bezwaren heeft, hij plaatst wel openlijk kanttekeningen bij het wietexperiment. ,,Ik vind het verbazingwekkend dat een groot deel van de fabrieken zich in Noord-Nederland wil vestigen, terwijl de meeste coffeeshops die bevoorraad moeten worden zich bevinden onder de grote rivieren.’’ In het Noorden is Groningen de enige ‘experimenteergemeente‘. Hier mogen coffeeshops tijdens de proeftijd hun voorraden alleen betrekken bij de uitverkoren tien producenten.

Q-farm begint volgende maand met de voorbereidingen voor de bouw van de hypermoderne Indoorfarm. indoorfarm. ,,Veiligheid hebben wij heel hoog in het vaandel. De veiligheidsplannen zijn bij de toewijzing goedgekeurd’’, aldus van Os.

Er loopt nog een gemeentelijke Bibob toets (gemeenten hebben geen inzage in de uitkomsten van de screening door het ministerie.) De resultaten worden half december verwacht. In het koopcontract is een ontbindende clausule opgenomen. Mocht de gemeente op onverkwikkelijke feiten stuiten, dan wordt de grondaankoop teruggedraaid. Van Os: ,,Wij zijn al getoetst en verwachten een positief resultaat. Daarom durven we het aan om alvast te beginnen.’’

Experiment gesloten coffeeshopketen brengt Noord-Nederland drie wietfabrieken

Voor het ‘Experiment gesloten coffeeshopketen’ zijn in Noord-Nederland drie wietfabrieken gepland: Naast Veendam ook in Groningen en in Nieuw Beerta. In het Nederland zijn in totaal tien partijen ingeloot om staatswiet te verbouwen, elk zo’n 6500 kilo per jaar. Zij gaan onder toezicht kwalitatief goede wiet en hasj produceren voor bijna tachtig coffeeshops in tien ‘experimenteergemeenten’. Hier mogen coffeeshops tijdens de proeftijd (vier jaar) hun voorraden alleen betrekken bij de uitverkoren tien producenten. Hiervoor is in het Noorden alleen Groningen geselecteerd.

Het wietexperiment heeft flinke vertraging opgelopen. Het plan komt uit het regeerakkoord van 2017. De eerste legale cannabis had al te koop moeten zijn maar de verkoop is uitgesteld tot zeker april 2023. Procedures vergen meer tijd dan verwacht omdat gemeenten voorzichtig zijn een wietfabriek toe te laten binnen hun grenzen, vooral vanwege het veiligheidsaspect. Zijn productielocaties voldoende beveiligd om overvallen te voorkomen?

Potentiële producenten melden ook dat ze geen bankrekening kunnen openen. Banken worden liever niet met wietteelt geassocieerd. Ook de stijging van bouwkosten en energieprijzen van het afgelopen jaar zijn oorzaak van vertraging.

Met de proef wil de overheid onderzoeken of legalisatie van wiet en hasj mogelijk is. In Nederland wordt het gebruik van deze softdrugs al decennialang gedoogd. Verkoop in coffeeshops mag, maar de bevoorrading is officieel verboden, evenals het kweken. Juridisch een lastige situatie, die criminelen volop mogelijkheden biedt grote winsten te maken met de handel.