[Zawgyi/Unicode]
မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီရေးအတွက် တက်တက်ကြွကြွထောက်ခံ လှုပ်ရှားခဲ့သူ ထိုင်းအထက်လွှတ်တော်နိုင်ငံခြားရေးကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌဟောင်း Mr. Kraisak Choonhavan ကွယ်လွန်သွားတဲ့ သတင်းကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် မအေးအေးမာက တင်ဆက်ပေးပါမယ်။
မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီရေး၊ တိုင်းရင်းသားရေး၊ ဒုက္ခသည်အရေး၊ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအရေးတွေကို နှစ်ပေါင်း ၃၀ ကြာ တက်တက်ကြွကြွ ထောက်ခံလှုပ်ရှားခဲ့သူ Mr. Kraisak ဟာ ကင်ဆာရောဂါနဲ့ ဇွန်လ ၁၁ ရက်နေ့က ကွယ်လွန်သွားခဲ့ပါတယ်။ သူကွယ်လွန်ခဲ့တဲ့အတွက် မြန်မာ့အရေးလှုပ်ရှားသူတွေအတွက် ဆုံးရှှုံးမှု တခုအဖြစ်ပြောဆိုနေကြတာပါ။
သူဟာမြန်မာပြည် စစ်အာဏာသိမ်းအစိုးရလက်ထက်မှာ မြန်မာ့အရေးကို ထိုင်းအထက်လွှတ်တော်ရဲ့ ကြားနားပွဲတွေမှာရော အာဆီယံဒေသတွင်းမှာပါ ဦးဆောင်ပြီး စည်းရုံးလှုပ်ရှားခဲ့တဲ့ သူတယောက်ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦးရဲ့ ခေါင်းဆောင်ဟောင်းလည်းဖြစ် လက်ရှိ လူ့အခွင့်ရေးလှုပ်ရှားသူလည်းဖြစ်တဲ့ ဦးစိုးအောင်က အခုလိုပြောပြပါတယ်။
"အာဆီယံမှာ မြန်မာနိုင်ငံက အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်လာပြီးတဲ့နောက်ပိုင်းမှာ မြန်မာနိုင်ငံအရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံဟာ စစ်အာဏာရှင်အုပ်ချုပ်မှု လက်အောက်မှာ ရှိနေသေးတော့ ဒီမိုကရေစီ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးလုပ်ရမယ့်ဆိုတဲ့ကာလတွေမှာ အင်တိုက်အားတိုက် ကူညီခဲ့တယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံကို အခြေစိုက်ပြီးမှာ အာဆီယံနိုင်ငံတွေက လွှတ်တော်အမတ်တွေ ပါဝင်တဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဒီမိုကရေစီရေး ရရှိရေးအတွက် အာဆီယံလွှတ်တော်အမတ်များသမဂ္ဂမှာပါဝင်တည်ထောင်ပြီး ဥက္ကဋ္ဌအနေနဲ့ သက်တမ်းအတော်များများ၊ အကြိမ်အတော်များများ နှစ်အတော်ကြာလုပ်ခဲ့ဘူးတယ်။"
ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားရေး လုပ်ဆောင်နေတဲ့ ထိုင်းတောင်ပိုင်းက ပညာရေးနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေးဖောင်ဒေးရှင်း FED ကိုလည်း တရားဝင်အဖွဲ့အစည်းဖြစ်အောင် ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ယူပေးခဲ့ပြီး မြန်မာအရေးမှန်သမျှကို လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြောင်း FED အဖွဲ့ရဲ့ ဒါရိုက်တာဦးထူးချစ်ကလည်း အခုလိုပြောပြပါတယ်။
"ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ပြဿနာဖြစ်ရင် သူအနေနဲ့ တတ်နိုင်သမျှ ကူညီလုပ်ဆောင်ပေးခဲ့တယ်။ နယ်စပ်ဒေသက မြန်မာဒုက္ခသည်တွေ သွားတွေ့မယ်ဆိုရင်လည်း အထက်လွှတ်တော်အမတ်ဖြစ်ချိန် ကျနော်တို့က နယ်စပ်က ဒုက္ခသည်တွေအကြောင်း ပြောပြဖြစ်တယ်။ နောက်ပိုင်း အနှစ် ၂၀ လောက်ကျတော့ ကျနော် ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားရေး လုပ်တာ တရားမဝင် အခက်အခဲဖြစ်နေချိန်မှာ သူရဲ့အတွေ့အကြုံတွေနဲ့ နိုင်ငံရေး လူအခွင့်ရေး လှုပ်ရှားသူတွေနဲ့ မိတ်ဆက်ပေးပြီး ကျနော်တို့ ပညာရေးနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေးဖောင်ဒေးရှင်း FED ကို
ထိုင်းနိုင်ငံမှာ တရားဝင်စနစ်တကျဖောင်ဒေးရှင်း ဖြစ်လာအောင် သူကိုယ်တိုင် အများကြီး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ပါတယ်။"
Mr.Kraisak အနေနဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ အစိုးရဖြစ်နေတဲ့ကာလမှာ အထက်လွှတ်တော်နိုင်ငံခြားရေးကော်မတီ ဥက္ကဌအဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီကာလမှာ မြန်မာ့အရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေကို လွှတ်တော်ထဲမှာ ဆွေးနွေးပြောဆိုခွင့်ရအောင် လုပ်ဆောင်ပေးခဲ့တယ်လို့ ဦးစိုးအောင်က ပြောပြပါတယ်။
"မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီရေးနဲ့ လူအခွင့်ရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ တိုင်းရင်သားအခွင့်ရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကျနော်တို့လို ပြည်ပရောက်နေတဲ့ သူတွေကို မကြာခဏဖိတ်ခေါ်ပြီး ကြားနာမှုတွေ ဆီးနှိပ်ကော်မတီအနေနဲ့ တခြားသက်ဆိုင်ရာ လွှတ်တော်အမတ်တွေကိုပါ ဖိတ်ခေါ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဒီလိုအခြေအနေတွေ ဖြစ်နေတယ်ဆိုတဲ့ဟာမျိုး လွှတ်တော်မှာ ကျနော်တို့ ကိုယ်တိုင်သွားရောက်ဆွေးနွေးခွင့်ရအောင် သူကိုယ်တိုင်ဖိတ်ခေါ်ပြီးလုပ်ပေးခဲ့တယ်။"
မြန်မာ့နိုင်ငံက ဒီမိုကရေစီ ခေါင်းဆောင်ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အကျယ်ချုပ်နဲ့ကာလမှာ သူမ လွှတ်မြောက်ရေး ရရှိအောင် သူကိုယ်တိုင် မြန်မာအရေးနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ညီလာခံတွေကွန်ဖရန့်တွေ လုပ်ဆောင်ပေးခဲ့တာတွေလည်း ရှိပါတယ်။
သူကွယ်လွန်ချိန်မှာ အသက် ၇၂ နှစ်ရှိပါပြီ။ သူဟာ နိုင်ငံရေးသမား လူအခွင့်ရေး လှုပ်ရှားသူ တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုအရေး ရွှေပြောင်းအလုပ်သမားရေးတွေကို လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်သူဖြစ်ရုံသာမက ပန်းချီ ဂီတ အနုပညာတွေ ယဉ်ကျေးမှုအမွေနှစ်ဆိုင်ရာ ကိစ္စတွေ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေး တောရိုင်းတိရိစ္ဆာန် ကာကွယ်ရေးလုပ်ငန်းတွေကိုပါ လုပ်ဆောင်ခဲ့တဲ့ အထင်ကရ နိုင်ငံရေးသမားကြီးဖြစ်ပါတယ်။ သူကွယ်လွန်သွားခဲ့တဲ့အပေါ် မြန်မာ့အရေးလှုပ်ရှားသူတွေကတော့ ဆုံးရှှုံးမှုကြီးအဖြစ် ရှုမြင်ကြပါတယ်။
[Unicode Version]
မွနျမာ့အရေး ထောကျခံအားပေးခဲ့သူ ထိုငျးနိုငျငံရေးသမား Kraisak Choonhavan ကှယျလှနျ
မွနျမာ့ဒီမိုကရစေီရေးအတှကျ တကျတကျကွှကွှထောကျခံ လှုပျရှားခဲ့သူ ထိုငျးအထကျလှှတျတောျနိုငျငံခွားရေးကောျမတီ ဥက်ကဋ်ဌဟောငျး Mr. Kraisak Choonhavan ကှယျလှနျသှားတဲ့ သတငျးကို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ မအေးအေးမာက တငျဆကျပေးပါမယျ။
မွနျမာ့ဒီမိုကရစေီရေး၊ တိုငျးရငျးသားရေး၊ ဒုက်ခသညျအရေး၊ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားအရေးတှကေို နှဈပေါငျး ၃၀ ကွာ တကျတကျကွှကွှ ထောကျခံလှုပျရှားခဲ့သူ Mr. Kraisak ဟာ ကငျဆာရောဂါနဲ့ ဇှနျလ ၁၁ ရကျနေ့က ကှယျလှနျသှားခဲ့ပါတယျ။ သူကှယျလှနျခဲ့တဲ့အတှကျ မွနျမာ့အရေးလှုပျရှားသူတှအေတှကျ ဆုံးရှှုံးမှု တခုအဖွဈပွောဆိုနကွေတာပါ။
သူဟာမွနျမာပွညျ စဈအာဏာသိမျးအစိုးရလကျထကျမှာ မွနျမာ့အရေးကို ထိုငျးအထကျလှှတျတောျရဲ့ ကွားနားပှဲတှမှောရော အာဆီယံဒသေတှငျးမှာပါ ဦးဆောငျပွီး စညျးရုံးလှုပျရှားခဲ့တဲ့ သူတယောကျဖွဈခဲ့ကွောငျး မွနျမာနိုငျငံလုံးဆိုငျရာ ကြောငျးသားမြား ဒီမိုကရကျတဈတပျဦးရဲ့ ခေါငျးဆောငျဟောငျးလညျးဖွဈ လကျရှိ လူ့အခှင့ျရေးလှုပျရှားသူလညျးဖွဈတဲ့ ဦးစိုးအောငျက အခုလိုပွောပွပါတယျ။
"အာဆီယံမှာ မွနျမာနိုငျငံက အဖှဲ့ဝငျဖွဈလာပွီးတဲ့နောကျပိုငျးမှာ မွနျမာနိုငျငံအရေးနဲ့ ပတျသကျပွီး မွနျမာနိုငျငံဟာ စဈအာဏာရှငျအုပျခြုပျမှု လကျအောကျမှာ ရှိနသေေးတော့ ဒီမိုကရစေီ ပွုပွငျပွောငျးလဲရေးလုပျရမယ့ျဆိုတဲ့ ကာလတှမှော အငျတိုကျအားတိုကျ ကူညီခဲ့တယျ။ ထိုငျးနိုငျငံကို အခွစေိုကျပွီးမှာ အာဆီယံနိုငျငံတှကေ လှှတျတောျအမတျတှေ ပါဝငျတဲ့ မွနျမာနိုငျငံဒီမိုကရစေီရေး ရရှိရေးအတှကျ အာဆီယံလှှတျတောျအမတျမြားသမဂ်ဂမှာပါဝငျတညျထောငျပွီး ဥက်ကဋ်ဌအနနေဲ့ သကျတမျးအတောျမြားမြား၊ အကွိမျအတောျမြားမြား နှဈအတောျကွာလုပျခဲ့ဘူးတယျ။"
ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားရေး လုပျဆောငျနတေဲ့ ထိုငျးတောငျပိုငျးက ပညာရေးနဲ့ ဖှံ့ဖွိုးရေးဖောငျဒေးရှငျး FED ကိုလညျး တရားဝငျအဖှဲ့အစညျးဖွဈအောငျ ဥက်ကဋ်ဌအဖွဈ တာဝနျယူပေးခဲ့ပွီး မွနျမာအရေးမှနျသမြှကို လုပျဆောငျခဲ့ကွောငျး FED အဖှဲ့ရဲ့ ဒါရိုကျတာဦးထူးခစြျကလညျး အခုလိုပွောပွပါတယျ။
"ထိုငျးနိုငျငံမှာ ပွူနာဖွဈရငျ သူအနနေဲ့ တတျနိုငျသမြှ ကူညီလုပျဆောငျပေးခဲ့တယျ။ နယျစပျဒသေက မွနျမာဒုက်ခသညျတှေ သှားတှေ့မယျဆိုရငျလညျး အထကျလှှတျတောျအမတျဖွဈခြိနျ ကနြောျတို့က နယျစပျက ဒုက်ခသညျတှအေကွောငျး ပွောပွဖွဈတယျ။ နောကျပိုငျး အနှဈ ၂၀ လောကျကတြော့ ကနြောျ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားရေး လုပျတာ တရားမဝငျ အခကျအခဲဖွဈနခြေိနျမှာ သူရဲ့အတှေ့အကွုံတှနေဲ့ နိုငျငံရေး လူအခှင့ျရေး လှုပျရှားသူတှနေဲ့ မိတျဆကျပေးပွီး ကနြောျတို့ ပညာရေးနဲ့ ဖှံ့ဖွိုးရေးဖောငျဒေးရှငျး FED ကို ထိုငျးနိုငျငံမှာ တရားဝငျစနဈတကဖြောငျဒေးရှငျး ဖွဈလာအောငျ သူကိုယျတိုငျ အမြားကွီး ကူညီဆောငျရှကျပေးခဲ့ပါတယျ။"
Mr.Kraisak အနနေဲ့ ထိုငျးနိုငျငံရဲ့ ဒီမိုကရကျတဈပါတီ အစိုးရဖွဈနတေဲ့ကာလမှာ အထကျလှှတျတောျနိုငျငံခွားရေးကောျမတီ ဥက်ကဌအဖွဈ တာဝနျယူခဲ့ပါတယျ။ အဲဒီကာလမှာ မွနျမာ့အရေး တကျကွှလှုပျရှားသူတှကေို လှှတျတောျထဲမှာ ဆှေးနှေးပွောဆိုခှင့ျရအောငျ လုပျဆောငျပေးခဲ့တယျလို့ ဦးစိုးအောငျက ပွောပွပါတယျ။
"မွနျမာ့ဒီမိုကရစေီရေးနဲ့ လူအခှင့ျရေးနဲ့ ပတျသကျလို့ တိုငျးရငျသားအခှင့ျရေးနဲ့ပတျသကျလို့ ကနြောျတို့လို ပွညျပရောကျနတေဲ့ သူတှကေို မကွာခဏဖိတျခေါျပွီး ကွားနာမှုတှေ ဆီးနှိပျကောျမတီအနနေဲ့ တခွားသကျဆိုငျရာ လှှတျတောျအမတျတှကေိုပါ ဖိတျခေါျပွီး မွနျမာနိုငျငံမှာ ဒီလိုအခွအေနတှေေ ဖွဈနတေယျဆိုတဲ့ဟာမြိုး လှှတျတောျမှာ ကနြောျတို့ ကိုယျတိုငျသှားရောကျဆှေးနှေးခှင့ျရအောငျ သူကိုယျတိုငျဖိတျခေါျပွီးလုပျပေးခဲ့တယျ။"
မွနျမာ့နိုငျငံက ဒီမိုကရစေီ ခေါငျးဆောငျဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ အကယြျခြုပျနဲ့ကာလမှာ သူမ လှှတျမွောကျရေး ရရှိအောငျ သူကိုယျတိုငျ မွနျမာအရေးနဲ့ ပတျသကျတဲ့ညီလာခံတှကှေနျဖရန့ျတှေ လုပျဆောငျပေးခဲ့တာတှလေညျး ရှိပါတယျ။
သူကှယျလှနျခြိနျမှာ အသကျ ၇၂ နှဈရှိပါပွီ။ သူဟာ နိုငျငံရေးသမား လူအခှင့ျရေး လှုပျရှားသူ တိုငျးရငျးသားလူမြိုးစုအရေး ရှှပွေောငျးအလုပျသမားရေးတှကေို လှုပျရှားဆောငျရှကျသူဖွဈရုံသာမက ပနျးခြီ ဂီတ အနုပညာတှေ ယဉျကြေးမှုအမှနှေဈဆိုငျရာ ကိစ်စတှေ သဘာဝပတျဝနျးကငြျ ထိနျးသိမျးရေး တောရိုငျးတိရိစ်ဆာနျ ကာကှယျရေးလုပျငနျးတှကေိုပါ လုပျဆောငျခဲ့တဲ့ အထငျကရ နိုငျငံရေးသမားကွီးဖွဈပါတယျ။ သူကှယျလှနျသှားခဲ့တဲ့အပေါျ မွနျမာ့အရေးလှုပျရှားသူတှကေတော့ ဆုံးရှှုံးမှုကွီးအဖွဈ ရှုမွငျကွပါတယျ။
