Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), AKP ve MHP gruplarının ortaklaşa hazırladığı infaz düzenlemesine ilişkin kanun teklifini yasalaştırmak için mesai yapacak. TBMM Genel Kurulu 7 Nisan Salı günü toplanarak infaz düzenlemesini içeren Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin görüşmelerine başlayacak.
Görüşmeler öncesinde CHP, İYİ Parti ve HDP’den muhalefet şerhi geldi. Partilerin muhalefet şerhleri, düzenlemenin “eşitlik ilkesine aykırı” olduğu görüşünde ortaklaştı.
Düzenleme neleri kapsıyor?
HSK görüşü de alınarak infaz hâkimlikleri kurulacak
70 maddeden oluşan ve 11 kanunda değişiklik yapan teklife göre, her il merkezi ile bölgelerin coğrafi durumları ve iş yoğunluğu göz önünde tutularak belirlenen ilçelerde Hâkimler ve Savcılar Kurulu’nun (HSK) olumlu görüşü alınarak Adalet Bakanlığınca infaz hâkimliği kurulacak.
İnfaz hâkimleri, cumhuriyet savcısının ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazına ilişkin verdiği kararlara karşı yapılan şikayetleri inceleyecek. İnfaz hâkimleri, ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazına ilişkin mahsup, ceza zamanaşımı ve hükümlünün ölümü hallerinde verilecek kararlar da dahil olmak üzere hâkim veya mahkeme tarafından verilmesi gerekli kararları alacak ve işleri yapacak.
Kasten yaralama suçu aile üyelerine karşı işlenirse ceza bir kat artacak
Kasten yaralama suçunun, üstsoya, altsoya, eşe veya kardeşe karşı, beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı, kişinin yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle, kamu görevlisinin sahip bulunduğu nüfuzu kötüye kullanılarak silahla işlenmesi halinde, şikayet aranmaksızın, verilecek ceza yarı oranında artırılırken, canavarca hisle işlenmesi halinde ise ceza bir kat oranında yükseltilecek.
“Suç işlemek amacıyla örgüt kurma” suçunun alt ve üst sınırı 2 yıl artıyor
Kanunun suç saydığı fiilleri işlemek amacıyla örgüt kuranlar veya yönetenler, örgütün yapısı, sahip bulunduğu üye sayısı ile araç ve gereç bakımından amaç suçları işlemeye elverişli olması halinde, 2 yıldan 6 yıla kadar aldıkları hapis cezası 4 yıldan 8 yıla çıkarıldı.
Kazanç elde etmek amacıyla başkasına ödünç para veren kişi, 2 yıldan 6 yıla kadar hapis ve 500 gün adli para cezası ile cezalandırılacak. Suçun bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde verilecek ceza bir kat artırılacak.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Hasta, engelli ve yeni doğum yapan hükümlüler adli kontrol altına alınacak
Maruz kaldığı ağır bir hastalık veya engellilik nedeniyle ceza infaz kurumu koşullarında hayatını yalnız idame ettiremediği tespit edilen şüpheli ile gebe olan veya doğurduğu tarihten itibaren 6 ay geçmemiş bulunan kadın şüphelinin tutuklanması yerine adli kontrol altına alınmasına karar verilebilecek.
Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’da yapılan değişiklikle, hapis cezasının infazı, gebe olan veya doğurduğu tarihten itibaren 1 yıl 6 ay geçmemiş bulunan kadınlar hakkında geri bırakılacak.
Hükümlüler, ceza infaz kurumlarında bulunduğu tüm aşamalarda, idare ve gözlem kurulu tarafından iyi halin belirlenmesine esas olmak üzere en geç 6 ayda bir değerlendirmeye tabi tutulacak.
Açık ceza infaz kurumunda bulunan ve koşullu salıverilme için ceza infaz kurumlarında geçirmeleri gereken sürenin beşte dördünü ceza infaz kurumunda geçiren iyi halli hükümlülerin talebi halinde, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına, infaz hâkimi tarafından karar verilebilecek.
0-6 yaş grubunda çocuğu bulunan kadın hükümlüler ile maruz kaldığı ağır bir hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle hayatlarını yalnız idame ettiremeyen hükümlüler de infaz düzenlemesinden yararlanabilecek.
Açık cezaevinde bulunanlara koronavirüs tahliyesi
Koronavirüs salgını nedeniyle açık ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlüler ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanan hükümlüler, 31 Mayıs 2020’ye kadar izinli sayılacak. Salgının devam etmesi halinde bu süre 2 aylık sürelerle 3 kez uzatılabilecek.
0-6 yaş grubu çocuğu bulunan kadın ve 70 yaşını bitirmiş hükümlüler için denetimli serbestlik süresi 4 yıl olacak. Ağır hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle hayatını yalnız idame ettiremeyen 65 yaşını bitiren hükümlüler de denetimli serbestlikten yararlanacak. Denetimli serbestlik kapsamında hükümlünün takibi, rızası alınarak kendisine ait elektronik cihazlarla da yapılabilecek.
Meslek liselerinin adalet alanından mezun olanlara öncelik
Yargı personeli ile ceza infaz kurumları personeli atamalarında, hukuk fakültesi ve adalet meslek yüksekokulu mezunlarının yanı sıra meslek yüksekokullarının adalet veya ceza infaz ve güvenlik hizmetleri programı, lise veya meslek liselerinin adalet alanından mezun olanlara da öncelik tanınacak.
Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu kapsamında, kaçakçılık fiiline konu eşyanın değerinin “hafif” olması halinde verilecek cezalar yarısına kadar, “pek hafif” olması halinde ise üçte birine kadar indirilecek. Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nda düzenlenen suçlar bakımından kovuşturma evresinde de etkin pişmanlık hükümleri uygulanacak.
Görüşmelerin tamamlanması halinde Meclis cuma günü tekrar toplanacak
Genel Kurulda, geçen hafta görüşmeleri tamamlanan uluslararası anlaşmaların onaylanmasının uygun bulunmasına dair 14 kanun teklifinin oylaması da yapılacak.
Tekliflerin oylamasının, infaz düzenlemesi öncesinde yapılması bekleniyor. İnfaz düzenlemesi görüşmelerinin çalışma günlerinde tamamlanamaması halinde, Genel Kurulun 10 Nisan Cuma günü de toplanması planlanıyor.
Muhalefet partileri ne dedi?
CHP: “Sosyal medyadan verilen cezalar cezaevlerinde geçirilecek”
CHP infaz teklifine yazdığı muhalefet şerhinde, “Sosyal medyada muhalif görüş açıklayanlar ya da iktidarın uygulamalarını, AKP Genel Başkanı ve aynı zamanda Cumhurbaşkanı olan Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklamalarına eleştirel yorum yapanlara sıklıkla açılan soruşturma ve davalar neticesinde verilen cezaların büyük bir kısmı artık cezaevlerinde geçirilecek” denildi.
CHP tarafından yazılan muhalefet şerhinde şunlar yer aldı:
“Yasa teklifi birçok yönden Anayasa’ya aykırıdır”
“Yasa teklifi, birçok yönden Anayasa’ya aykırıdır. Tutuklu ve hükümlüler arasında keskin bir ayrım yapılması, gerçek suçlular – siyasi (sanal) suçlular arasında ayrımcılık, terör suçlarının tümden kapsam dışı tutulması Anayasa’ya aykırılıkların başında gelmektedir. Tutuklular, hükümlülere göre tamamen farklı anayasal ve hukuki statüye tabidir. Öncelikle belirtmek gerekir ki, tutuklu, masumiyet ilkesinden yararlanan bir mahpustur.”
HDP: “Anayasa ve Meclis İç Tüzüğüne aykırı”
Halkların Demokratik Partisi, infaz düzenlemesine toplumsal barışı sağlamadığı gerekçesiyle şerh düştü. HDP, düzenlemenin Anayasa ve Meclis İç Tüzüğüne aykırı olduğunu ileri sürdü.
HDP’den yapılan açıklamada, kanun teklifinde yer alan düzenlemelerin evrensel hukuk normları ve demokratik kriterlere uzak olduğu belirtildi. Şerhte, iktidarın, koronavirüs nedeniyle ciddi risk olan cezaevlerine dönük tahliyeleri başlatmadığı ve gerekli önlemlerin alınmadığı eleştirisi de getirildi. Şerhte, düzenlemenin eşitlik ilkesine aykırı olduğuna işaret edildi.
Müsavat Dervişoğlu: “İYİ Parti olarak şerhlerimizi düştük”
İnfaz düzenlemesine parti olarak şerh düştüklerini belirten İYİ Parti Grup Başkanvekili Müsavat Dervişoğlu, TBMM’de düzenlediği basın toplantısında “Yargıdaki FETÖ zihniyeti yeniden hortlatılmıştır” dedi. Dervişoğlu şunları söyledi:
“İYİ Parti olarak infaz yasa teklifine şerhlerimizi düştük. İnfaz hâkimlerinin uzmanlıkları olsun, yargılamayı yapan mahkeme yerine geçmesinler dedik Hapis cezasının ertelenmesinde, dolandırıcılık, hırsızlık, sahtecilik, rüşvet, zimmet, irtikap gibi suçlarda, eski hale getirme-zararı giderme şartının konulmasını istedik. Atı alan Üsküdar’a geçtiğiyle kalmasın, faturayı da ödesin istedik. ‘Kasten yaralama suçu’ kadına karşı işlenmesi halinde ağırlaştırılsın dedik. Üstelik mağdur sadece eş ile sınırlamasın, açıkça kadın olarak tariflensin dedik. ‘Uyuşturucu’, ‘kadına şiddet’, ‘cinsel suçlar’, ‘terör’, ‘Atatürk ve Türklüğe hakaret’ gibi kırmızı çizgimizde olan suçlarda, kurum dışında konaklamalı çalışma imtiyazına karşı olduğumuzu deklare ettik. Cumhurbaşkanı aynı zamanda bir partinin genel başkanı olduğu için, eleştiri ya da hakaretin, hangi sıfata yönelik sayılacağına ilişkin ortaya çıkan garip duruma karşı da şerhimizi koyduk.”
Cezaevlerinde hangi suçtan kaç kişi bulunuyor?
Cezaevlerindeki son durumla ilgili Adalet Bakanlığı yetkilileri muhalefet partilerine sunum yaptı. Buna göre cezaevlerinde 300 bin dolayında tutuklu ve hükümlü bulunuyor.
Bakanlık yetkililerinin verdiği bilgiye göre, cezaevlerinde kalanların yaklaşık 22 binini cinsel istismar, 18 bini mükerrer olarak aynı suçu işleyenlerle birlikte yaklaşık 80 binini de uyuşturucu suçlarından hüküm giyen ya da tutuklu bulunanlar oluşturuyor.
Bakanlık verilerine göre hırsızlıktan 45 bin, dolandırıcılıktan da 7 bin dolayında kişi cezaevinde bulunuyor.
