Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ankara’daki Suriye konulu üçlü zirve toplantısında ABD’nin Suriye’deki askeri varlığına yönelik eleştiriler öne çıktı.
Liderlerin üçü de Fırat’ın doğusundaki Amerikan askeri varlığından duydukları rahatsızlığı, “Suriye’nin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı” vurgusu eşliğinde dile getirdi. Ruhani ve Putin, Suriye’deki Amerikan varlığının yasadışı oluşuna dikkat çekti ve Başkan Trump’ın asker çekme vaadini hatırlatarak, yerine getirilmemiş olmasını kınadı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ise ABD’ye yönelik eleştirisini daha dolaylı yaptı. “IŞİD’le mücadele altında terör örgütlerine destek verilmesinin kabul edilemez” diyen Erdoğan, Suriye’de IŞİD tehdidinin ortadan kalktığını savundu ve esas tehdidin “PKK ve onun uzantısı olan PYD/YPG” olduğunu söyledi. Erdoğan, Fırat’ın doğusunda ABD ile güvenli bölge tesisi konusunda ise “Amerika ile iki hafta içinde arzu ettiğimiz hedefe ulaşamazsak kendi harekat planımızı uygulamaya başlayacağız” dedi.
Güvenli bölge Amerikan askerlerini kalıcı kılacağından olsa gerek, İran Cumhurbaşkanı Ruhani, Türkiye’nin sözkonusu güvenlik endişelerinin çözümü için Adana Mutabakatı’nı adres gösterdi. Suriye ile Türkiye arasında 1988 yılında imzalanan ve PKK’ya karşı işbirliği taahhüdü içeren mutabakatı daha önce (Ocak 2019’da) Rusya lideri Vladimir Putin de, yine Türkiye ile ABD arasında yürütülen güvenli bölge görüşmeleri bağlamında gündeme getirmişti. Ruhani, “Amerikan güçlerinin bir an önce bölgeyi terk etmesi, Suriye’nin Fırat’ın doğusunda da egemenliğini sağlaması önemlidir” derken, Rusya lideri de benzer şekilde, “Suriye’nin kuzeyinde sorun toprak bütünlüğü içinde çözülmeli” vurgusu yaptı.
Liderler İdlib’deki durumu da ele aldı. Putin, “İdlib’de gerginliğin azaltılması ve terör tehdidini yok etmek için Suriye ordusuna ‘kısıtlı’ operasyonlarda destek” vereceklerinin altını çizdi. Zirvede Suriye’de Anayasa Komitesi’nin oluşturulması konusunda da mutabakata varıldı. Komitede yer alacak isimlerin onaylandığı belirtilirken, komitenin çalışmalarına İsviçre’nin Cenevre kentinde bir an önce başlayacağı açıklandı.
