در اهمیت به یاد آوردن خاطرات دوران کودکی – طرح یک ایده

حتما می‌دانید که ما دو نوع حافظه کوتاه‌مدت و بلندمدت داریم. اما حافظه بلندمدت هم اشکال مختلفی دارد:

حافظه رویه‌ای یا Procedural یکی از انواع حافظه بلندمدت است و شامل حفظ و ضبط مهارت‌هایی می‌شود که برای انجامشان نیاز به کوشش ذهنی ندارید. چیزهایی مثل رانندگی کردن یا نوشتن اسم خود.

یک نوع دیگر از حافظه بلندمدت، حافظه معنایی یا semantic است که شامل بینش و دانش کلی شما در مورد امور مختلف و فکت‌های کلی در مورد رویدادها می‌شود.

اما نوع سوم حافظه بلندمدت حافظه خودزیست‌نامه‌ای یا اتوبیوگرافیک است که شامل خاطرات برجسته و پررنگ دوران زندگی‌تان است.

به جهت عدم تمامل بخشی از مغز قبل از 3 سالگی که در امر تثبیت حافظه خیلی مهم است، یعنی هیپوکامپ، معمولا خاطرات قبل از سه سالگی را به سختی و خیلی به ندرت می‌توانیم به خاطر بیاوریم.

در این پست می‌خواهم بیشتر در مورد تقویت و تمرین و تحریک همین حافظه خودزیست‌نامه‌ای با شما حرف بزنم.

طبق تجربه معمولا عده اندکی از ما به صورت فعال سعی می‌کنند تلنگری به این حافظه‌شان بزنند و معمولا استفاده ما از این حافظه خیلی تصادفی و مناسبتی است.

اگر هم کسی پیدا شود که مرتب گریز به خاطرات دوران کودکی بزند، شاید او را خیلی احساساتی قلمداد کنند یا حتی به او برچسب بزنند که لابد از زندگی فعلی خود راضی نیست که مدام به خاطرات گذشته پناه می‌برد.

اما به یاد آوردن خاطرات دور کودکی، یک نوع تمرین ذهنی برای تقویت ذهن می‌تواند باشد، ضمن اینکه این تمرین در صورتی که قلم خوبی داشته باشید، چه بسا بتواند تبدیل به کتابچه باارزش خاطرات یا وبلاگی عالی شود.

می‌توان یه یاد آوردن خاطرات کودکی را به صورت فعال یا غیرفعال انجام داد. لابد مواقعی شده که خاطرات بی‌مقدمه و یا تحریکی مختصر ناگهان به شما هجوم آورده‌اند.

مثلا من چند بار شده که حین راه رفتن در کوچه بویی به مشامم خورده و ناگهان به یاد دستپخت مادربزرگم و شیوه غذا پختن‌اش افتاده‌ام. به صورت مشابهی یک عکس یا موسیقی هم می‌تواند صفحه‌های ناگشوده از خاطرات را یه یادتان بیاورد.

اما به صورت فعال و هدفدار هم می‌توان نقبی به گذشته شد. مثلا می‌توانید آلبوم عکس‌های دوران کودکی را ورق بزنید یا کارتون و فیلم‌های قدیمی را مرور کنید و بعد به ذهنتان فشار بیاورید که مثلا هنگام دیدن کارتون بچه‌های مدرسه والت چند ساله بودید و دوستانتان در مورد این مجموعه و شخصیت‌هایش چه می‌گفتند و زندگی شما در هنگام پخش این کارتون به چه گونه بود.

شما می‌توانید به سادگی در یک دفترچه یادداشت یا فایل ورد خاطرات خود را به تدریح یادداشت کنید. می‌توانید سرخط خاطرات را بنویسید تا بعدا آنها را پرداخت کنید.

اما یادتان باشد که خاطرات ما سیال و پویا و حتی کاذب می‌توانند باشند. یعنی لزوما آنچه که یه یاد می‌آورید، ممکن است، دقیق نباشد و این امری است کاملا طبیعی.

برخی‌ها تصور می‌کنند که ثبت خاطرات بیشتر مختص آدم‌های احساساتی یا طالب نوستالژی باید باید باشد، گروهی دیگر هم می‌گویند که در این مشغله روزانه، این کار بیشتر به درد آدم‌های مشهوری می‌خورد که می‌خواهند زمانی، کتاب بیوگرافی منتشر کنند، اما به گمان من زندگی هر یک از ما، کتابی خواندنی برای خودمان، اعضای خانواده و نیز در دهه‌های بعدی، فرزندان ما می‌تواند باشد.

مرور خاطرات می‌تواند به ما نشان بدهد که واقعا چه کسی بوده‌ایم و چه آرمان‌هایی داشته‌ایم و چه بسا این مرور، باعث شود که از کسالت روزانه  به درآییم و شهامت بیشتری برای دنبال کردن رؤیاهای خود پیدا کنیم.