Het Centraal Bureau voor Statistiek heeft een eerste versie van zijn 'sociale spanningen-indicator' online gezet. De tool analyseert Twitter-berichten van Nederlanders en kan daarmee spanningen of onrust in de samenleving herkennen. In de toekomst moet de tool ook realtime werken.
Op dit moment analyseert de tool alleen berichten die in het verleden zijn geplaatst. Het CBS heeft daarvoor alle openbare Nederlandse tweets sinds 2010 verzameld. Het statistiekenbureau analyseert deze berichten op woorden die over onrust of onveiligheid gaan. Daarvoor is een lijst opgesteld van ongeveer 350 woorden.
Berichten over sportevenementen en politiek worden gefilterd omdat deze een verstorend effect hadden vanwege de grote hoeveelheid negatieve inhoud. Ook heeft het CBS pieken in de indicator gevalideerd door te analyseren welke gebeurtenissen rond de piek plaatsvonden. Daarna is handmatig een lijst van de meest gebruikte woorden in de berichten bekeken om te controleren of deze ook daadwerkelijk over de gebeurtenis gingen.
Volgens het CBS zegt de tool iets over spanningen, beleving van terrorismedreiging en gevoelens van onbehagen die leven in de maatschappij. Het statistiekenbureau stelt dat sociale media zich bij uitstek lenen voor het meten van het sentiment in Nederland, omdat mensen daar hun mening over maatschappelijke kwesties delen en gevoelens uitspreken. In de laatste jaren is de sociale spanning volgens de tool in het algemeen licht gedaald. Tussen 2010 en 2013 was er een stijging te zien.
Tegenover nos.nl zegt het CBS dat er is overwogen om ook Facebook-berichten te analyseren, maar die zouden minder geschikt zijn omdat ze minder vaak openbaar worden gedeeld en minder vaak over nieuws gaan.
De indicator is gebaseerd op tweets van individuele dagen. Het CBS stelt dat de tool daarom in de toekomst doorontwikkeld kan worden naar een indicator die bijna realtime laat zien hoe sterk de sociale spanning in Nederland is. Het statistiekenbureau denkt dat beleidsmakers daar gebruik van kunnen maken, door te kijken wat er in de samenleving speelt en hoe er gereageerd wordt op beslissingen.