Çözülemeyen, “Asgari Ücret” bilmecesi

İSMAİL BAYER – Sorun çözmede değil, sorun yaratmada hep öndeyiz. Adeta krizlerden besleniliyor. Ve kriz yaratılıp, çözüm için adım atılmayarak, krizde yaşama kültürü geliştiriliyor. Oysa, sorun olduğun da, çözümü hemen kolay, ama adım atacak, işi çözümleyecek yetkili yok.
Evet, asgari ücret ne olacak? 1.300 .TL sınırın altına düşecek mi?
Düşmeyecek deniliyor. Ama 9 aydır, bu işleme karar verecek yetkili neredeyse ortada yok. Sorun devam ediyor. Dokuz aydır. Önümüzde ki ay, eylül ayında da devam edecek gibi görülüyor.
Peki ekim de ne olacak. 10 aydır, çözümlenmeyen sorun çözümlenecek mi? Çözümlenecek sanırım, ama on ay niye bekletilir, tartışma konusu olarak hep gündem de tutulur, anlayan beri gelsin. Ben anlayamıyorum doğrusu. Söylediğim gibi, sorun çözmeye yönelik değil, sorun yaratmaya yönelik kurgulanmış gibi diyeceğim neredeyse.
Hatırlamaya çalışalım.
Geçen yıl hazirana gelirken, muhalefetin yani CHP’nin, asgari ücretin 1.500. TL olacağı vaadine, AK Parti karşı çıkmıştı. Kasım seçimlerine giderken ise, 1.300.TL.yapacağız açıklaması gelmişti. Seçim öncesinin hareketliliği diyelim.
Unutulmaması gereken yasal bir durum var. Asgar ücreti seçimlere giderken partiler değil, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı’nın, gerek gördüğünde en geç iki yılda bir, Asgari Ücret Tesbit Komisyonu’nu toplantıya çağırması ile çalışma başlatılıyor. Komisyon da, işçi, işveren ve devlet, 5 er temsilciyle oluşuyor. Kararı onlar alıyor. Hani onu da bir hatırlalım istedim.
Yeni AK Parti Hükümeti, kasım 2015 de kuruldukdan sonra, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na yeni getirilen Bakan Süleyman Soylu tarafından Komisyon toplantıya çağrıldı. Komisyon, karar almak da epey zorlandı. Toplantı üstüne toplantı yapıldı.
İşveren temsilcilerinin muhalefeti ile asgari ücret belirlendi, ama 1.300.-TL’nin altında olması üzerine de, devletin katkısı eklenerek asgari ücretin, 1 Ocak 2016 da  yürürlüğe girmesi sağlandı. Ocak ayı ya da şubat başında asgari ücret ile çalışanlar, 1.300. – TL net asgari ücret almağa başladı.
Asgari ücretin altı aylık olarak, belirlenmesi geleneği değiştirilerek, uzun yıllar sonrası bu kez bir yıllık için belirlenmiş oldu. Yani, 31 Aralık 2016’ya kadar sürecek. Yeni asgari ücret ise 2017 için belirlenecek.
Bu tartışmalar sürerken, sadece doğal gaz, elektrik ve suya gelen zamlar, artacak olan asgari ücret, daha cebe girmeden geri alınmağa da başlandı.
O günden bu güne hep söylüyoruz. Söylemeğe de devam ediyoruz. Vergi dilimlerinde değişiklik olmazsa, ekim ayında asgari ücret ile çalışan işçiler, 1.300. TL net ücret alamıyacak. Vergi dilimi nedeniyle, 70.TL daha vergiye gideceğinden, asgari ücret 1.300.Tl olarak değil, 1.270.T olarak ödenmeğe başlanacak.
Bu tablo, 1 Ocak 2016 da görülen bir durum. Sonradan ortaya çıkan yeni bir durum değil.
Bu durum, tartışılmağa başlanınca Bakan Süleyman Soylu, vergi dilimi düzenlemesinin değiştirilerek, 1.300.TL. net asgari ücretin, 2016 sonuna kadar, eksilmeden devam edeceğini açıklamıştı.
Ancak bu açıklamadan hemen sonra, Maliye Bakanı da gelir dilimlerinin değişmiyeceğin açıklamıştı. Ve sorun oluşmuş oldu. Kriz var. Tartışmaya da başladık. Asgari ücret azalacak mı?
Devam edelim, Maliye Bakanı’nın bu açıklamasından sonra, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı konuya açıklık getirmeğe çalıştı ve daha o zamana çok var diyerek, sorunu güya ertelemiş oldu.
Maliye Bakanı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, bu konuları Bakanlar Kurulu’nda ya da aralarında görüşüp, çözümlemek yerine, kamu oyunda tartışmayı, adeta bir kriz yaratmayı seçmiş olmalarını açıklamak zor.
Az gittik uz gittik, epey yol alacakdık, ama alamadık. Aynı yerdeyiz. Sonbahar geldi. Sorun hala ortada. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı çözeceğiz diyor, Maliye Bakanlığı’nda ise bu konu da bir adım atılmış değil, bir ses seda da yok.
Sorunu, Maiiye Bakanı çözecek. Gelir diliminde yapılacak ufak bir değişiklikle, asgari ücret ile çalışanlar1.300.TL net ücret amaya devam edecekler. Ama bu durum hala, nedense belli değil.
Sorunu, bir de hem yanlış aktarmayalım, hem de yeni tartışmalara yol açmayalım.
İşçiye yeni bir zam verilmiş olmayacak. Yeni bir ödeme de söz konusu değil. İşçinin ücretinden, ücreti cebine girmeden kesilecek olan vergi yükü, aynen korunacak, vergi arttırılmayıp, ücretten de fazla kesinti yapılmamış olacak.
Ekim ayı yaklaşıken ya da ekim ayı içinde, asgari ücrete yeni bir zam yapılıyormuş gibi sunumlarla da karşılaşabiliriz. Bu yanlış algılamaları önlemek, ya da yanlış aktarımlara karşı naçizane, hoşgörülerine sığınarak, uyarıda bulunmak için bu açıklamayı yapıyoruz.
Yeni asgari ücret, 2017 de ne olabilir sorusunu şimdiden yanıtlamak ise zor.
Öncelikle, 1.300. TL. net asgari ücretin, 2016 sonuna kadar devam edebilmesi için Hükümetin adım atmasını ve bunu gerçekleştiirmesini bekleyelim. Bu gerçekleştirme sağlanırken, Hükümet yetkililerinin yapacağı açıklamalar önemli, bir işaret verilmiş olacak.
Kötümser değiliz, iyimseriz. Hükümet adım atacaktır ve son dakikada da olsa, vergi dilimi değişikliği düzenlemesini yapacaktır.  Ya sonra.
Sonrası malum. Aralık başında  Asgari Ücret Tespit Komisyonu, Çalışma Bakanı ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından toplantıya çağrılacaktır.
Yıllardır Türk-İş’in gerçekleştirdiği, açlık ve yoksulluk sınırı ise yine dikkate alınmayacaktir.
Şimdilik bu kadarını söyliyelim. Ve tabi yine tartışma olacaktır.
_________________
Ankara. 30 Ağustos 2016. Salı.   [email protected]
2013030cookie-checkÇözülemeyen, “Asgari Ücret” bilmecesi

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.