De nieuwe regering Michel is naar eigen zeggen niet onder de indruk van het vele protest. De aangekondigde besparingen worden niet teruggeschroefd. Na de grote betoging had CD&V-vicepremier en minister van Werk en Economie Kris Peeters de opdracht gekregen om bij de vakbonden discreet te polsen of het sociaal overleg kans maakt.

De woede en sociale onrust in nagenoeg alle sectoren is echter bijzonder groot en het ziet er niet naar uit dat de vakbonden oren hebben naar de pogingen van Peeters om het sociaal overleg opnieuw op te starten. De voorbije werken zat het er ook een aantal keren bovenarms op tussen vakbonden, werknemers- en werkgeversorganisaties. Het lijdt dus geen twijfel dat we nog even doorgaan.

De provinciale actiedagen: 24 november, 1 en 8 december

De provinciale actiedag van 24 november in de provincies Antwerpen, Limburg, Henegouwen en Luxemburg zorgde voor een lamgelegde Antwerpse haven, hinder op het spoor en het busverkeer en problemen bij de openbare dienstverlening en de kinderopvang. Op maandag 1 december kregen we meer van dat alles voorgeschoteld in de provincies Luik, Namen, West- en Oost-Vlaanderen.

Op maandag 8 december belooft het warm te worden in in de provincies Waals- en Vlaams-Brabant en het Brusselse hoofdstedelijke gewest. Het spoorwezen fungeert als grote voortrekken op alle actiedagen. De grote verwachting is dat reizigers op nagenoeg elke actiedag te kampen zullen hebben met ernstige hinder over heel het Belgische spoornet. Het personeel van de NMBS zal ook de laatste provinciale actiedag de spits afbijten en begint zondagavond 7 december om 22 uur al te staken.

NMBS Europe, de afdeling internationaal reizigersvervoer, waarschuwt voor forse hinder op alle resterende actiedagen (8/12 en 15/12). De dienstregeling van onder meer Thalys, Eurostar, TGV, ICE en Beneluxtrein zal hinder ondervinden en aanpassingen werden reeds beslist. Eurostar heeft al laten weten dat er in België waarschijnlijk geen treinen zullen rijden op 8 en 15 december.

Op 8 en 15 december - deze laatste is de dag van de nationale staking - wordt grote hinder verwacht op de luchthaven van Zaventem. Volgens de recentste cijfers van Brussels Airport zou een kleine 40 procent of 226 van de geplande vluchten van en naar Zaventem morgen geannuleerd worden. Het gaat hierbij zowel om Europese vluchten als lange afstandsvluchten. De vakbonden laten weten dat het niet hun bedoeling is de reizigers te treffen. De acties worden ruim op voorhand aangekondigd, zodat mensen hun voorzorgen kunnen nemen, luidt het.

Op de laatste provinciale actiedag wordt hinder verwacht in nagenoeg alle sectoren. Wordt in uw provincie actie gevoerd dan zult u ongetwijfeld met ernstige hinder of ludiekere acties te maken krijgen bij de openbare dienstverlening, bij het openbaar vervoer, bij de kinderopvang, in het onderwijs, bij het postwezen, op grote verkeersassen, aan supermarkten en in het bedrijfsleven.

Zo zijn er stakingsposten voorzien bij grote handelszaken als Delhaize, Carrefour, Cora of Mediamarkt, maar ook bij alle banken en verschillende bankagentschappen.

De ziekenhuizen zullen quasi op weekendregeling overschakelen en ook bij verschillende scholen wordt gestaakt. Er is een grote stakingsbereidheid onder de leraren, maar exacte cijfers zijn er nog niet.

Wie naar Brussel wil rijden met de wagen moet rekening houden met blokkades op de toegangswegen naar Brussel.

8 december: algemene staking bij de VRT

Op maandag 8 december zal er een staking zijn bij de openbare omroep VRT. Wel blijft een minimum nieuwsaanbod gewaarborgd. De stekker wordt er dus niet volledig uitgetrokken. Op de radio gaat het over kortere bulletins die overgenomen worden door alle zenders. Op één en Canvas zullen er kortere journaals zijn op de gebruikelijke uren

Op de radio zorgt elk net voor non-stop muziek uitgaande van zijn eigen profiel. Op één en Canvas zijn er naast de journaals vervangprogramma’s. Bij Ketnet is er een licht aangepaste programmering. Online zorgt deredactie.be voor een aangepaste nieuwsvoorziening en zijn er op de andere net- en themasites slechts beperkte updates.

11 december: 24 urenstaking bij het spoor

Op het gemeenschappelijke vakbondsoverleg van 4 november hadden de spoorbonden afgesproken dat er los van de vijf gekende interprofessionele actiedagen geen bijkomende acties gevoerd zouden worden die de reizigers konden treffen. Er konden wel 'ludieke acties' volgen zoals pamfletten uitdelen onder de reizigers of betogen aan de hoofdzetel van de NMBS.

Die belofte werd dit weekend dan toch gebroken. Het Autonoom Syndicaat van Treinbestuurders (ASTB) legt op donderdag 11 december voor 24 uur het werk neer voor ‘een eerste nationale werkonderbreking’. De staking vangt aan op 11 december om 03.00 uur ‘s ochtends en eindigt op vrijdag 12 december om 03.00 uur.

Het Autonoom Syndicaat van Treinbestuurders (ASTB) is een niet-erkende vakbond, met een 500-tal, vooral Waalse leden, en handelt voorlopig alleen. Stakingsacties van ASTB in het verleden zorgden dan ook vooral in Wallonië voor heel wat hinder. Toch valt moeilijk in te schatten wat de precieze impact zal zijn voor de Vlaamse treinreiziger. Die voorziet best een alternatief.

16 december: Politie houdt stiptheidscontroles

De liberale vakbond bij de politie (VSOA) had, gesteund door het ACV en het ACOD, normaal gezien een grootschalige stiptheidsactie gepland op 12 december. Naar aanleiding van de begrafenis van koningin Fabiola op 12 december hebben de vakbonden bij de politie beslist de actie uit te stellen naar dinsdag 16 december.

Uit ongenoegen over het uitblijven van een pensioenregeling voor de politiediensten zal de politie die dinsdag tussen 7 uur en 8.30 uur extra controles uitvoeren op autowegen, lokale verkeersassen, luchthavens, het spoor en zeehavens. De stiptheidsacties kunnen files veroorzaken. Dezelfde dag zullen ook protestacties worden georganiseerd voor de hoofdkwartieren van de verschillende regeringspartijen.

Verder plant de liberale politievakbond een boetenloze week tussen Kerstmis en Nieuwjaar. Chauffeurs die iets te snel rijden, gsm’en achter het stuur of hun gordel niet dragen, zullen niet gesanctioneerd worden. Opgelet! Drinken wordt niet getolereerd. De BOB-controles gaan gewoon door en wie betrapt wordt, zal normaal gezien wel geverbaliseerd worden.

Nationale Staking: 15 december

Op 15 december volgt dan de apotheose van anderhalve maand actievoeren: de grote nationale staking. Die moet de climax worden van het volgehouden verzet tegen de plannen van de nieuwe regering, zoals de indexsprong, de invoering van de gemeenschapsdienst voor langdurig werklozen, de verhoging van de pensioenleeftijd en de fiscale maatregelen.

De grote verwachting is dat heel het land plat gaat. Als het over het spoor gaat, is het vrij duidelijk op welke dagen de treinreiziger ernstige hinder zal ondervinden, enkele losse ‘wilde’ acties buiten beschouwing gelaten. In andere sectoren liggen de kaarten minder duidelijk op tafel. De verwachting is wel dat werknemers van het Belgische postwezen, de luchthavens, de havens, het onderwijs, De Lijn en een groot aantal bedrijven op de grote stakingsdag het werk zullen neerleggen.

Voor de NMBS ‘an sich’ is de grote staking van 15 december alvast slecht nieuws. Een dag voordien, zondag 14 december, treedt immers de nieuwe dienstregeling in voege.

In het onderwijs houdt men er alvast rekening mee dat de leerlingen die dag niet op school geraken om hun examen af te leggen. Ofwel raken de leerlingen niet op school, ofwel legt het lerarenkorps het werk neer. De meeste scholen plannen dan ook geen examens op 15 december. Slechts zeventien scholen handhaven 15 december als examendag.

Migranten op de barricades: 19 december is 'stayaway-day'

Theo Francken (N-VA), huidig staatssecretaris voor Asiel en Migratie, zal er niet meteen bij stilgestaan hebben toen hij zich in 2011 op Facebook vragen stelde bij de economische meerwaarde van Congolese, Marokkaanse en Algerijnse migranten in vergelijking met de Indiase en de joodse diaspora. Die uitspraken blijken hem nu te achtervolgen.

De Congolese gemeenschap pikt de uitspraken van Francken niet en roept migranten in ons land op om één dag te staken, op de 'stayaway-day'. Zo willen ze hun economische meerwaarde tonen aan Theo Francken. De 'stayaway-day' zou doorgaan op vrijdag 19 december.

Door de regionale staking in Vlaams-Brabant, Waals-Brabant en Brussel zullen er zo goed als zeker geen treinen rijden in het centrum van het land. In de rest van het land hoopt de NMBS om wel de dienstverlening te kunnen verzekeren.

'We werken aan een alternatief plan zodat het treinverkeer buiten het centrum zo vlot mogelijk kan verlopen', zegt NMBS-woordvoerster Frieke Neyrinck. 'Dat hebben we ook op de vorige stakingsdagen gedaan. Toen er gestaakt werd in West- en Oost-Vlaanderen reden de treinen in Antwerpen, Limburg en Brussel wel.'

Dat betekent concreet dat wie maandag van Oostende naar Gent of van Antwerpen naar Mechelen wil sporen op zijn bestemming zal geraken. 'Maar ook die treinen kunnen serieuze hinder ondervinden', waarschuwt Neyrinck. 'Wat we nu al zeker weten is dat er in het hele land geen P-treinen zullen rijden.'

‘Ga op zoek naar andere transportmiddelen’

In een persbericht raadt de NMBS reizigers aan om ‘niet enkel op de trein te vertrouwen maar ook op zoek te gaan naar andere transportmiddelen voor verplaatsingen tussen zondag 7 december (vanaf 22 uur) en maandag 8 december (tot de laatste voorziene trein). In het persbericht zegt de NMBS te begrijpen en betreuren dat ‘deze staking het reistraject en de privé- en beroepsplannen van haar klanten kan verstoren’.

Reizigers informeren

Via de gebruikelijke informatiekanalen zal de ‘NMBS er alles aan doen om haar reizigers in real time en zo gedetailleerd mogelijk te informeren over het treinverkeer’. Dat gebeurt via de routeplanner op de website, de NMBS-app, de aankondigingen, schermen en aankondigingsborden in de stations en op Twitter via @NMBS. Op Twitter is de spoorwegmaatschappij uitzonderlijk actief vanaf zondag om 18 uur, tot 22 uur. Maandagochtend vanaf 5 uur is NMBS opnieuw te bereiken via Twitter.

De NMBS laat ook weten dat ze alles in het werk zal stellen om het treinverkeer zo snel mogelijk te herstellen.